Piratex-oefening - Alle hens aan dek! (12 februari 2020)

Piraterij centraal in onze voorbereiding, sinds de Pompei in 2009  

In 2009 kreeg België te maken met de kaping van het schip Pompei ter hoogte van de Somalische kust.  Deze kaping duurde meer dan 70 dagen en de coördinatie van de bevoegde overheden gebeurde vanuit het NCCN.   
Sinds die kaping volgen we het thema piraterij regelmatig  op, zowel op het vlak van noodplanning als op het vlak van crisisbeheer, via een multidisciplinaire, interdepartementale en interregionale coördinatie.  Deze voorbereiding houdt ook oefenmomenten in. Piraterij is immers een bijzonder complexe thematiek waarbij een groot aantal overheden en nationale en internationale wetgevingen betrokken zijn en waarbij noodplannen en -procedures op de proef worden gesteld.    

Eén sms en de crisiscellen worden geactiveerd

8.09 uur. Eén sms zet alles in gang:  « OEFENING PIRATEX: Als gevolg van een alert over een mogelijke kaping van een schip dat onder Belgische vlag vaart in de golf van Guinea, roept het NCCN vandaag een coördinatievergadering bijeen die start om 9u op dewelke u uitgenodigd bent.  U wordt verwacht om 8.45 uur.  Gelieve uw aanwezigheid te bevestigen door te antwoorden op dit bericht. »  

De oefening is begonnen.  Bij hun aankomst worden de deelnemers in verschillende zalen ondergebracht volgens de coördinatiestructuur die naar aanleiding van de evaluatie van de aanslagen van maart 2016 aangepast werd.  Het is een "table-topoefening", wat betekent dat de focus op het beleidsmatig aspect ligt en er niets ‘op het terrein’ te zien is.  

In het Nationaal Crisiscentrum zijn een vijftiental organisaties en instellingen vertegenwoordigd in het Federaal Coördinatiecomité:   Binnenlandse Zaken, Mobiliteit, Buitenlandse Zaken, Politie, Justitie, Defensie, Inlichtingendiensten, maritieme sector, ... Er is live-verbinding via videoconferentie met het Maritiem Informatiekruispunt, dat in Zeebrugge is gevestigd.   Gelet op de omvang van dit crisisbeheer is het belangrijk dat het NCCN beschikt over de nodige infrastructuur om alles in goede banen te leiden, zoals ook verschillende partners benadrukken.  

Bij de start van de oefening is meteen duidelijk dat een gemeenschappelijk beeld van de situatie essentieel is:  de deskundigen van elke overheid brengen hun informatie samen en leveren elk een bijdrage over hun domein.  Om samen te werken met zoveel verschillende partners is een optimale informatiedeling cruciaal: na de oefening zullen de methodologieën, tools en procedures nog verder uitgediept worden.   

En vervolgens? 

De oefening was erg leerrijk voor iedereen die bij een reële incident een dergelijke noodsituatie moet beheren.  Nadat op maandag elke deelnemende overheid hun eerste indrukken deelde, maakt iedereen nu een grondige evaluatie om eventuele verbeterpunten in kaart te brengen. Met deze evaluatie willen we  de Belgische coördinatie inzake maritieme veiligheid nog verder professionaliseren.